Certyfikacja Eurokorpusu pod dowództwem polskiego generała
Ćwiczenie pk. STEADFAST JACKAL 2023 zakończy się 7 grudnia 2023 r. Dowodzony przez gen. broni Jarosława Gromadzińskiego Eurokorpus jest na dobrej drodze do uzyskania certyfikacji, potwierdzającej gotowość do pełnienia funkcji tzw. dowództwa połączonych sił zadaniowych NATO (NATO Joint Task Force Headquarters). Tym samym Eurokorpus wypełni, określone przez szczebel strategiczny NATO, rygorystyczne kryteria, czym potwierdzi pełną gotowość do samodzielnego planowania, a następnie przeprowadzenia wielodomenowej operacji reagowania kryzysowego, poza art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, prowadzonej jednocześnie na lądzie, w powietrzu, na morzu, jak również w cyberprzestrzeni.
Wspierane komputerowo ćwiczenie sztabowe zostało przygotowane i jest realizowane na bazie Połączonego Centrum Działań Bojowych NATO (Joint Warfare Centre) w Stavanger (Norwegia). Fikcyjny scenariusz ćwiczenia został opracowany zgodnie z 360-stopniowym, kompleksowym podejściem NATO do bezpieczeństwa i odpowiada na kluczowe wyzwania stojące przed Sojuszem. Zgodnie z wytycznymi Naczelnego Dowództwa Sił Sojuszniczych w Europie (SHAPE) ćwiczenie STEADFAST JACKAL 2023 ma na celu umożliwić sojusznikom i partnerom NATO, organizacjom międzynarodowym i pozarządowym oraz władzom cywilnym wspólne działanie na rzecz zwiększenia gotowości do zbiorowego i szybkiego reagowania na kryzys również poza obszarem państw NATO.
Realizując założenia ćwiczenia, Eurokorpus, jako połączone dowództwo, ćwiczy szeroki zakres zdolności, w tym zapobieganie konfliktom, pomoc humanitarną, walkę z terroryzmem, komunikację strategiczną, a także cyberobronę.
Skala i złożoność ćwiczenia determinuje zaangażowanie znaczących sił i środków. Ze strony Eurokorpusu w ćwiczeniu bierze udział ponad 550 żołnierzy. Dowódcy Eurokorpusu bezpośrednio podlegają ponadto francusko-niemiecka brygada zmechanizowana realizująca zadania jako element komponentu lądowego (Land Tactical Element – LTE), hiszpańska brygada logistyczna, pełniąca rolę połączonej grupy wsparcia logistycznego (Joint Logistics Support Group – JLSG) oraz hiszpański komponent Sił Powietrznych (Joint Force Air Component – JFAC). Dodatkowo do udziału w ćwiczeniu, celem wspierania dialogu i wzajemnej współpracy, w charakterze obserwatorów zostali zaproszeni przedstawiciele siedmiu państw partnerskich NATO: Jordania, Gruzja, Azerbejdżan, Bośnia i Hercegowina, Maroko, Tunezja i Uzbekistan. W sumie w ćwiczeniu bezpośrednio bierze udział ponad 1100 uczestników z 18 państw członkowskich NATO.
Ponad dwutygodniowe zmagania, zostały poprzedzone 18-miesięcznym procesem przygotowawczym. W 2022 roku Eurokorpus przeprowadził cykl ćwiczeń z zakresu planowania i realizacji zadań z obszaru wielodomenowego reagowania kryzysowego pod wspólnym kryptonimem „Common Exercise Series 2022”. Rok 2023 to już bezpośrednie przygotowania do wielkiej kumulacji, których uwieńczeniem jest właśnie ćwiczenie STEADFAST JACKAL 2023. Pozytywne zakończenie ćwiczenia będzie skutkować przejściem Eurokorpusu z poziomu taktycznego dowództwa NATO, zdolnego do realizacji zadań tylko w domenie sił lądowych, na poziom samodzielnego dowodzenia wielodomenową operacją połączonych sił sojuszniczych NATO w sytuacji reagowania kryzysowego, a tym samym skuteczną odpowiedzią na obecne wyzwania
i zagrożenia.
Uzyskana pełna zdolność do samodzielnej realizacji operacji połączonej pozwoli na przejęcie przez Eurokorpus od Włoskiego Korpusu Szybkiego Reagowania (NATO Rapid Deployable Corps Italy) obowiązków dyżurnego dowództwa połączonych zadaniowych sił NATO (NATO Joint Task Force Headquaters) z początkiem 2024 roku. W przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej i decyzji państw NATO o aktywnym udziale, również poza terytorium państw NATO, Eurokorpus będzie odpowiedzialny za przygotowanie, a następnie prowadzenie wielodomenowej operacji sił połączonych zgodnie z przyznanym mandatem.
Czym jest Eurokorpus
Eurokorpus powstał w 1992 roku z inicjatywy Francji i Niemiec. Od samego początku charakteryzował się strukturą organizacyjną otwarta na przyjęcie innych krajów i dostosowującą się do geopolitycznych i geostrategicznych zmian. W latach 1993-1996 do korpusu dołączyły
trzy kolejne państwa: Belgia, Hiszpania i Luksemburg. Polska, będąc od 2002 r. krajem stowarzyszonym stała się szóstym krajem ramowym w 2022 roku. Obecnie Eurokorpus tworzy 11 państw, sześć państwa ramowych oraz pięć państw stowarzyszonych: Austria, Grecja, Rumunia, Turcja i Włochy.
Wielonarodowość jest widoczna w każdej komórce, sekcji, plutonie czy kompanii. Pomimo reprezentowania różnych krajów wszyscy żołnierze noszą ten sam beret i insygnia. Realizując wspólnie zadania Eurokorpusu tworzą unikatową wielokulturową wspólnotę.
Zlokalizowany w sercu Europy, w Strasburgu, Eurokorpus umiejscowiony jest w bezpośrednim sąsiedztwie centrów decyzyjnych Unii Europejskiej i NATO, co pozwala utrzymywać bliskie relacje na poziomie politycznym i wojskowym. Podpisany w 2009 roku Traktat Strasburski określa zasady misji i organizacji Eurokorpusu. Przyznaje mu również znaczną autonomię i odpowiedzialność
w zarządzaniu finansami i sprzętem. Wszystkie decyzje dotyczące potencjalnego zaangażowania Eurokorpusu podejmowane są wspólnie przez kraje ramowe, które solidarnie partycypują w poniesionych kosztach.
Oprócz ugruntowanego miejsca w systemie obronnym państw członkowskich Paktu Północnoatlantyckiego, za zgodą państw ramowych Eurokorpus może również wykonywać zadania operacyjne pod auspicjami Unii Europejskiej, Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
Kim jest generał Gromadziński
Generał broni Jarosław Gromadziński objął dowodzenie Eurokorpusem w czerwcu 2023 roku, w kluczowym momencie procesu przygotowawczego do ćwiczenia certyfikacyjnego STEADFAST JACKAL 2023.
Bezpośrednio przez wyznaczeniem na stanowisko w Strasburgu pełnił obowiązki Zastępcy Dowódcy Security Assistance Group – Ukraine (SAG-U), czyli międzynarodowej jednostki, zajmującej się koordynacją pomocy wojskowej dla Ukrainy.
W latach 2016-2017 r. dowodził 15. Brygadą Zmechanizowaną, zostając pierwszym polskim dowódcą, który w pełni zintegrował stacjonujące w Polsce, dowodzone przez Amerykanów, siły Enhanced Forward Presence (eFP) ze strukturą polskiej brygady. Następnie w latach 2018-2022 generał Gromadziński dowodził nowotworzoną w tym czasie 18. „Żelazną” Dywizją Zmechanizowaną. Doświadczenie zdobyte podczas współpracy z eFP pomogło mu na zbudowanie od podstaw 18. Dywizji Zmechanizowanej zgodnie z nowymi standardami NATO, czyniąc jednostkę najbardziej kompatybilną z NATO, a tym samym skutecznie przygotowując dywizję do ćwiczenia certyfikacyjnego według standardów NATO (CREVAL) pk. DRAGON’21. Generał Gromadziński służył również w Sztabie Generalnym WP na stanowisku szefa oddziału analiz użycia wojsk lądowych, jako szef oddziału operacyjnego 16. Dywizji Zmechanizowanej oraz szef sztabu i dowódca batalionu zmechanizowanego 9. Brygady Kawalerii Pancernej w Braniewie.
Czym jest Połączone Centrum Działań Bojowych NATO (NATO Joint Warfare Centre – JWC)
Połączone Centrum Działań Bojowych NATO zostało utworzone 23 października 2003 r. w Stavanger (Norwegia), osiągając pełną zdolność operacyjną w 2006 roku. Stanowi główną instytucję szkoleniową NATO w zakresie wspólnego prowadzenia działań bojowych w pełnym spektrum na poziomie strategicznym i operacyjnym. Jako integralna część struktury dowodzenia NATO, Połączone Centrum Działań Bojowych NATO bezpośrednio wspiera zadania Naczelnego Dowództwa NATO ds. Transformacji (ACT) oraz Naczelnego Dowództwa Sił Sojuszniczych
w Europie (SHAPE). W ramach swoje działalności centrum przyczynia się do ogólnej gotowości bojowej dowództw i struktur sił NATO oraz, w razie potrzeby, dowództw narodowych i dowództw NATO skierowanych w rejon operacji. Obecnie w Stavanger pełni służbę kilkuset żołnierzy
z siedemnastu krajów, w tym z Kanady, Czech, Danii, Francji, Niemiec, Grecji, Węgier, Włoch, Holandii, Norwegii, Polski, Portugalii, Rumunii, Hiszpanii, Turcji, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych.
Źródło: kmdr por. Tomasz Pawęska